Wie is de waakhond op sociale media? Onderzoek naar de rol van traditionele media en politici op sociale media in verkiezingstijd

Translated title of the contribution: Who is the Watchdog on Social Media: Research after the role of legacy media and politicians on social media during election campaigns

Research output: Book/ReportReportProfessional

Abstract

Traditionele media zijn online kwetsbaar, omdat hun content uit de context kan worden
gehaald (framen) en herverpakt aan een groot publiek. Ze verliezen de controle over hoe hun
content wordt gepresenteerd. Daardoor staat hun rol als bewaker (gatekeeper) van
nieuwsstromen naar de burger steeds meer onder druk.
Dat blijkt uit een analyse van de 24.000 Facebook- en 240.000 Twitterberichten van
kandidaat-politici in aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen. De onderzochte periode
beslaat 1 januari tot en met 15 maart (de dag van de verkiezingen). Dit onderzoek is
uitgevoerd op verzoek van het Genootschap van Hoofdredacteuren. Centraal stond welke rol
traditionele media (TV, radio en kranten) in de verkiezingscampagne spelen.
Politici-opiniemakers zijn online redacteur van hun eigen feed waarbij journalistieke
kwaliteitscriteria irrelevant lijken. De content uit traditionele media kan online gemakkelijk
worden ingezet t.b.v. de agenda's van politieke partijen, en die partijen doen dat dan ook. Uit
een kwalitatieve analyse blijkt dat politici buitengewoon selectief zijn in de berichten die ze
over hun partij delen. Ze gebruiken content uit traditionele media om berichten die hen
welgevallig zijn te delen (cherry-picking), maar slaan overige berichten over. Kritische
berichten vervullen op de feed van een politicus een andere rol dan op de voorpagina van een
krant of als item op het achtuurjournaal. Zo kan men bijvoorbeeld content voorzien van
eigen commentaar, en dat als geheel op de eigen tijdlijn posten. De feed van een politicus is
een collage van berichten uit heel veel verschillende media en met een beperkt aantal
onderwerpen. De rol van gatekeeper is hier door de politicus zelf overgenomen.
Verder wordt Twitter ook gebruikt om via redacteuren die politici volgen aandacht te
verkrijgen in de traditionele media. Dit wordt onderstreept door het gebruik van de sociale
media. Politici richten zich vooral op Twitter (waar een select gezelschap van media,
journalisten, belangenorganisaties en andere politici actief is), en dus veel minder op
Facebook (waar veel meer mensen/kiezers gebruik van maken).
Traditionele (massa)media nemen ook online een belangrijke positie in tijdens de
campagne. In zo’n 12-15% procent van de door de partijen verstuurde Twitter- en
Facebook-berichten werd aan media gerefereerd, waarvan in twee derde van die berichten
aan traditionele (massa)media. In het verkeer nemen de traditionele media bovendien een
centrale positie in, en worden ze spectrumbreed aangehaald.
Er is ook verkennend onderzoek gedaan naar het gehalte ‘fake news’, of nieuws van
tendentieuze of journalistiek dubieuze oorsprong. Deze analyse suggereerde dat op Twitter
zo’n 4,2% van de mediareferenties van een dergelijke bron afkomstig is. Op Facebook ligt dit
percentage binnen ons sample lager: slechts 1,6%. Het soort content wat er wordt gedeeld is
voornamelijk tendentieus, waarbij er sprake is van een gekleurde berichtgeving.
Translated title of the contributionWho is the Watchdog on Social Media: Research after the role of legacy media and politicians on social media during election campaigns
Original languageDutch
Commissioning bodyNederlands genootschap van hoofdredacteuren
Number of pages104
Publication statusPublished - 2017

Fingerprint

Dive into the research topics of 'Who is the Watchdog on Social Media: Research after the role of legacy media and politicians on social media during election campaigns'. Together they form a unique fingerprint.

Cite this