Rechtsstatelijke waarborging van buitengerechtelijke geschiloplossing

Dit rapport doet verslag van een onderzoek naar de rechtsstatelijke waarborging van
buitengerechtelijke geschiloplossing. De centrale vragen zijn of rechtsstatelijke
waarborgen (of kernwaarden) in de huidige situatie voldoende verzekerd zijn bij
deze vormen van geschiloplossing en welke ijkpunten kunnen worden geformuleerd
om deze waarborgen te versterken. Buitengerechtelijke of ook wel ‘Alternatieve’
geschiloplossing (‘ADR’) is sinds enkele decennia gestaag in opmars binnen ons
rechtsbestel. De oudste vorm Arbitrage vormde vooral voor het bedrijfsleven al van
oudsher een belangrijke aanvulling op overheidsrechtspraak. De beide andere
varianten, Bindend advies en mediation, hebben recenter een vaste plaats
verworven. Daarmee was duidelijk dat de vragen die in dit onderzoek aan de orde
zijn niet konden uitblijven. Steeds vaker en indringender wordt de vraag gesteld of
er niet meer behoefte is aan waarborgen voor de gebruikers van dit private aanbod.
Tegelijkertijd is er het besef dat deze alternatieven hun toegevoegde waarde voor
diezelfde gebruikers ontlenen aan het feit dat zij informeler en daarmee ook vaak
sneller zijn en meer maatwerk bieden. Er is dan ook duidelijk een spanning tussen
de klassieke rechtsstatelijke waarborgen die overheidsrechtspraak biedt en de
effectiviteit van de alternatieven. Het zoeken van een benadering die het evenwicht
tussen beide weet te vinden heeft centraal gestaan in dit onderzoek