Abstract
In de gemeente Elsendorp bevinden zich veel verschillende typen veehouderij bedrijven
waaronder ook veel nertsenhouderijen. Het is niet bekend hoe deze verschillende typen
veehouderijen bijdragen aan de luchtkwaliteit in Elsendorp. Om dit te onderzoeken zijn er
herhaald over een periode van 8 maanden twee-weeks gemiddelde fijnstof (PM10) metingen
verricht op twee locaties in Elsendorp en twee locaties in het buiten gebied van Elsendorp. Ook
zijn er metingen uitgevoerd bij verschillende typen veehouderij bedrijven in het gebied. De
stofmetingen zijn onderzocht op endotoxine, koe-allergeen en nerts-antigeen. Daarnaast is
onderzocht of er een allergische reactie tegen nertsallergenen aangetoond kan worden bij
omwonenden van nertsenhouders.
Rond en in Elsendorp is blootstelling aan endotoxine en koe-allergeen afkomstig van
veehouderijen meetbaar. Omdat het niet mogelijk was om een test voor het bepalen van
nertsallergenen op te zetten door het ontbreken van voldoende nerts positieve sera is niet
duidelijk of nertsallergenen ook meetbaar zouden zijn. De concentraties endotoxine en koeallergeen
waren gerelateerd aan nabijheid van veehouderijen respectievelijk rundveehouderijen
in de omgeving. Voor endotoxine is dit in overeenstemming met de resultaten van het
Veehouderij en Gezondheid Omwonenden (VGO) onderzoek. De gevonden associatie tussen
hoogte van koe-allergeen concentraties en nabijheid van rundvee toont aan dat allergenen van
dieren vanuit de veehouderij naar de omgeving kunnen verspreiden, ook bij veehouderij
systemen met voornamelijk natuurlijke ventilatie. Van dierlijke allergenen is bekend dat deze
reeds bij lage concentraties tot een allergische reactie kunnen leiden. Echter, er zijn geen
gezondheidskundige grenswaarden of blootstellings-respons relaties voor koe-allergeen
bekend. Uitspraken over gezondheidseffecten zijn daarom niet mogelijk.
Er zijn geen aanwijzingen voor een verhoogd risico op ontwikkeling van een allergische reactie
tegen nertsen voor omwonenden van nertsenhouderijen. Echter het aantal deelnemers aan de
VGO studie welke op zeer korte afstand van een veehouderij wonen en getest is, is heel
beperkt, waardoor deze conclusie met de nodige onzekerheid omgeven is.
waaronder ook veel nertsenhouderijen. Het is niet bekend hoe deze verschillende typen
veehouderijen bijdragen aan de luchtkwaliteit in Elsendorp. Om dit te onderzoeken zijn er
herhaald over een periode van 8 maanden twee-weeks gemiddelde fijnstof (PM10) metingen
verricht op twee locaties in Elsendorp en twee locaties in het buiten gebied van Elsendorp. Ook
zijn er metingen uitgevoerd bij verschillende typen veehouderij bedrijven in het gebied. De
stofmetingen zijn onderzocht op endotoxine, koe-allergeen en nerts-antigeen. Daarnaast is
onderzocht of er een allergische reactie tegen nertsallergenen aangetoond kan worden bij
omwonenden van nertsenhouders.
Rond en in Elsendorp is blootstelling aan endotoxine en koe-allergeen afkomstig van
veehouderijen meetbaar. Omdat het niet mogelijk was om een test voor het bepalen van
nertsallergenen op te zetten door het ontbreken van voldoende nerts positieve sera is niet
duidelijk of nertsallergenen ook meetbaar zouden zijn. De concentraties endotoxine en koeallergeen
waren gerelateerd aan nabijheid van veehouderijen respectievelijk rundveehouderijen
in de omgeving. Voor endotoxine is dit in overeenstemming met de resultaten van het
Veehouderij en Gezondheid Omwonenden (VGO) onderzoek. De gevonden associatie tussen
hoogte van koe-allergeen concentraties en nabijheid van rundvee toont aan dat allergenen van
dieren vanuit de veehouderij naar de omgeving kunnen verspreiden, ook bij veehouderij
systemen met voornamelijk natuurlijke ventilatie. Van dierlijke allergenen is bekend dat deze
reeds bij lage concentraties tot een allergische reactie kunnen leiden. Echter, er zijn geen
gezondheidskundige grenswaarden of blootstellings-respons relaties voor koe-allergeen
bekend. Uitspraken over gezondheidseffecten zijn daarom niet mogelijk.
Er zijn geen aanwijzingen voor een verhoogd risico op ontwikkeling van een allergische reactie
tegen nertsen voor omwonenden van nertsenhouderijen. Echter het aantal deelnemers aan de
VGO studie welke op zeer korte afstand van een veehouderij wonen en getest is, is heel
beperkt, waardoor deze conclusie met de nodige onzekerheid omgeven is.
| Original language | Dutch |
|---|---|
| Place of Publication | Utrecht |
| Publisher | IRAS |
| Number of pages | 33 |
| Publication status | Published - Apr 2017 |