Niet-bindende referenda bestaan niet

Op dinsdag 15 april stemde de Eerste Kamer in met een tweetal voorstellen die moeten verzekeren dat de Nederlandse parlementaire democratie binnen afzienbare tijd wordt aangevuld met een correctiemechanisme in de vorm van een referendum. De eerste wet waar de Eerste Kamer voor stemde, betrof een zogeheten ‘eerste lezing’ van een grondwetsherziening. Na de eerstvolgende Tweede Kamerverkiezingen zal dit voorstel opnieuw in behandeling worden genomen om te bezien of voor dit voorstel ook de vereiste meerderheid van twee derden in beide Kamers kan worden behaald.
Dit voorstel beoogt het Nederlandse stelsel te verrijken met een juridisch bindend correctief raadgevend referendum. Het soort referendum dat hiermee geïntroduceerd wordt, wordt alleen gehouden indien het initiatief daartoe genomen wordt door burgers zelf (raadgevend), het referendum kan worden alleen gehouden over wetsvoorstellen die al zijn aangenomen door beide Kamers van de Staten-Generaal (het is daarmee correctief ten aanzien van de reguliere procedure) en is bovendien juridisch bindend: Kamers noch kabinet kunnen besluiten het oordeel van de kiezers naast zich neer te leggen.