Leren van het verleden. Lessen uit het waterstaatsrecht voor de toekomst van het omgevingsrecht

Recent is de Omgevingswet zowel door de Tweede als de Eerste Kamer met grote meerderheid aanvaard. Momenteel wordt gewerkt aan de uitvoeringsregelgeving en naar verwachting wordt deze zomer de tekst van de algemene maatregelen van bestuur – die zeer belangrijk zijn voor de daadwerkelijke inhoud van het toekomstige omgevingsrecht – openbaar. Dit essay gaat over ontwikkelingen in het omgevingsrecht en in het bijzonder het waterstaatsrecht en de lessen die we daaruit kunnen leren voor de
verdere vormgeving van het omgevingsrecht. Ik probeer hiermee een bijdrage te leveren aan de discussie over de toekomst van het omgevingsrecht en het bestuursrecht. Ik kijk daarbij naar de rol van de wetenschap, de wet gever, het bestuur en de rechter en stel daarbij vier aspecten centraal:
– het behoud van de passie voor dit vakgebied, voor onszelf en voor nieuwe generaties;
– de wijze waarop de publieke zaak van het waterbeheer door het recht wordt gediend;
– de kwetsbare positie van de burger; en ten slotte
– de noodzaak de hindermacht te koesteren (te bevorderen of ten minste een kritisch tegengeluid niet te belemmeren).