De gevolgen van onderwijshervormingen voor relaties en loyaliteiten van schoolmanagers in het voortgezet onderwijs. Paper

Door verschillende bestuurlijke, organisatorische en maatschappelijke veranderingen kan sinds de jaren ’80 een opkomst van bestuurders en managers in de publieke dienstverlening worden waargenomen. Deze opkomst van publieke managers lijkt druk te zetten op de dienstverlening in verschillende publieke sectoren (bijvoorbeeld Trommel 2006; Noordegraaf 2008). Werken in publieke sectoren als zorg, welzijn en onderwijs zou steeds meer een kwestie van productiviteit zijn geworden; instrumenteel denken zou de overhand hebben gekregen, waardoor professionals ‘beklemd’ zouden zijn geraakt (Tonkens 2008). In publieke debatten over en academische reflecties op de relatie tussen professionals en managers in publieke domeinen heeft dat geleid tot scherpe controverses, die worden gedomineerd door een voortdurende voorstelling van tegenstellingen tussen beide beroepsgroepen (Noordegraaf 2008). De relatie tussen professionals en managers wordt niet slechts voorgesteld als spanningsvol, afstandelijk of tegengesteld, maar beschreven in termen van ‘kloven’ en ‘verbroken verbindingen’ (bijvoorbeeld in Van den Brink, Jansen en Pessers 2005). Vermeende problemen in de maatschappelijke dienstverlening worden toegeschreven aan bestuurders en managers, die zouden zijn ‘afgedreven’ van professionals op werkvloeren (Noordegraaf 2008). Managers zouden zijn ‘vervreemd’ van professionals en geen zicht meer hebben op de werkvloer, bijvoorbeeld doordat ze – alleen al door fusies en schaalvergroting – te veel op afstand van professionals zouden staan.