Besef van hoeveelheden bij jonge kinderen

Jo Nelissen

Research output: Contribution to journalArticleProfessional

Abstract

Veel jonge kinderen hebben al vroeg belangstelling voor hoeveelheden en tellen. Is besef of begrip van getallen aangeboren (nature) of geleerd (nurture)? Of zit het nog anders? Drie standpunten onder de loep.

Input voor de drie standpunten die in dit artikel worden belicht zijn met name gebaseerd op gegevens uit onderzoek. Het betreft vooral onderzoek dat enkele jaren geleden door de bekende psycholoog Baroody en collega's (2008) is uitgevoerd. De eerstgenoemde visie (nature (aangeboren)) typeert Baroody als ‘nativisme' en de andere visies (nurture (opvoeding en cultuur); persoonlijke betekenis) als ‘simultaanvisie'. Hij noemt die visies simultaan omdat de ontwikkeling van getalbegrip tegelijk op meerdere processen is gebaseerd; dat zijn ervaringen in de omgang met volwassenen en de taal en begrippen die daarbij worden gebruikt. Jonge kinderen kunnen pas met getallen opereren als die echt iets betekenen.
In de verschillende onderzoeken die aan bod komen, wordt de nadruk gelegd op dat kinderen in de omgang met volwassenen ervaringen moeten opdoen. Vooral de taal speelt daarbij een belangrijke rol. Maar zonder die ervaringen in de omgang met volwassenen ontstaat er geen begrip van hoeveelheden. Wellicht nog belangrijker is dat de ontwikkeling van begrip van hoeveelheden kan steunen op ervaringen die voor kinderen betekenis hebben. Er wordt gewezen op onderzoek waarin blijkt dat kinderen situaties adequaat en juist kunnen beoordelen als die situaties voor hen persoonlijke betekenis hebben. Er is bekend, en in de praktijk ervaren leerkrachten dit ook, dat de belangstelling van kinderen vaak wordt opgewekt als de activiteiten plaatsvinden in de spelsfeer. Spelen – vooral samen spelen – heeft altijd betekenis voor kinderen en dat betekent dat ze spontaan leren. Spelactiviteiten kunnen op allerlei manieren worden gevarieerd en zijn heel stimulerend om te doen. Ze lokken spontaan gesprekken uit en hebben, ook daardoor, betekenis voor de kinderen. Betekenis, juist ook van hoeveelheden, wordt daarom beschouwd als de primaire bron voor de ontwikkeling van besef van getallen.
Original languageDutch
Pages (from-to)22-26
Number of pages4
JournalDe Wereld van het Jonge Kind
Volume10
Publication statusPublished - Jun 2015

Keywords

  • nature, nurture and meaning

Cite this