Blijf op de hoogte
Wilt u elke week alles weten over de laatste wetenschappelijke ontdekkingen, van nieuwe planeten tot medische doorbraken? Schrijf u in voor onze gratis wetenschapsnieuwsbrief.
Van wie komt die claim?
Opluchting in de nieuwskoppen afgelopen week. 'Zwanger? Het is oké om twee glazen wijn per week te drinken, zegt studie', aldus de Britse Daily Express. 'Schuldgevoel onnodig voor lichte drinkers tijdens zwangerschap', kopte The Times geruststellend. De boodschap uit nieuw onderzoek lijkt duidelijk: kleine hoeveelheden alcohol schaden de ongeboren baby niet. En dat terwijl het officiële advies van de Gezondheidsraad stelt dat er géén veilige ondergrens bestaat. In Groot-Brittannië geldt net zo'n streng advies.
Klopt het?
Het bleek onmogelijk harde conclusies te trekken over een veilige ondergrens
De vraag is dus waarom zo'n nieuw onderzoek nodig was. De Britse richtlijn is pas een jaar geleden ingevoerd, wat tot verwarring leidt onder zwangere vrouwen, beargumenteren de Engelse onderzoekers in het British Medical Journal. Om zo goed mogelijk uit te zoeken hoe erg een glaasje meer of minder precies uitpakt, veegden ze alle bestaande onderzoeksgegevens naar alcohol en zwangerschappen bijeen.
Uit hun zoektocht bleek iets heel anders dan wat de krantenkoppen claimen. Ze vonden namelijk zo weinig degelijk onderzoek, dat het onmogelijk bleek harde conclusies te trekken over een veilige ondergrens van drankgebruik. De risico's van drie tot vier glazen alcohol per week lijken weliswaar bescheiden voor de ongeboren baby, maar ze bestaan wel: zo'n kind loopt een iets hoger risico op vroeggeboorte en een lager geboortegewicht. Misschien is dat een onderschatting, schrijven de onderzoekers. Moeders die weleens een glaasje drinken, zijn namelijk vaker hoger opgeleid en leven doorgaans gezonder. En dat kan nadelige effecten van die paar glazen alcohol weer maskeren.
Je kunt als zwangere vrouw beter van alcohol afblijven
Verder kijkt de studie niet naar de hersenontwikkeling van de kinderen. 'Dat is minstens zo belangrijk als het gaat om effecten van alcohol', zegt RIVM-onderzoeker Aldert Piersma, tevens hoogleraar ontwikkelingstoxicologie aan de Universiteit Utrecht. In hoeverre enkele wekelijkse glazen alcohol slecht zijn voor de hersengroei, is volgens Piersma lastig vast te stellen. Het beste advies blijft daarom helemaal geen alcohol drinken, zoals de Gezondheidsraad stelt, vindt Piersma.
Dat zegt ook Eva Pajkrt, hoogleraar verloskunde aan het AMC. Zonder duidelijkheid over een veilige ondergrens kun je als zwangere vrouw beter van alcohol afblijven, vindt ze. Dat wil niet zeggen dat elk glas meteen rampzalig voor de baby is. 'We horen weleens van vrouwen: ik was op een festival en heb wat gedronken, maar bleek achteraf toen al zwanger. Ja, kijk, die mensen stellen we doorgaans gerust.'
Eindoordeel?
Geen alcohol drinken tijdens de zwangerschap is en blijft het veiligst.