Wonen aan drukke weg verhoogt kans op dementie

Description

Trouw

5 januari 2017 donderdag

Nederland; Blz. 9

446 woorden

Wonen aan drukke weg verhoogt kans op dementie

JOEP ENGELS, REDACTIE WETENSCHAP

canadees onderzoek     Uitlaatgassen zijn niet alleen schadelijk voor hart of longen. Wie aan een drukke weg woont, heeft ook meer kans om dement te worden. Een op de tien gevallen van dementie is aan de vervuilde lucht toe te schrijven, concluderen Canadese gezondheidswetenschappers in artsenblad The Lancet.   Maar dan moet je ook echt langdurig aan de weg wonen, voegen ze eraan toe. Op meer dan vijftig meter afstand ebt het effect weg en op meer dan 300 meter is het extra risico verdwenen. Er waren al aanwijzingen dat luchtverontreiniging zoals fijnstof schadelijk is voor het brein. Maar niet eerder werd het zo overtuigend en met een concrete risicofactor aangetoond. De Canadezen hadden het complete bevolkingsregister van de staat Ontario als onderzoeksgroep tot hun beschikking, waarin ook ieders medische geschiedenis is opgenomen. Ze selecteerden in 2001 alle 2,2 miljoen 55- tot 85-jarigen. Alleen mensen die maar kort in Ontario woonden of die al dement waren, vielen af. Twaalf jaar later bleken ruim 200.000 mensen dement te zijn geworden. Op basis van de postcodes konden de onderzoekers het verband aantonen met de nabijheid van druk verkeer. Een degelijk onderzoek, reageert Bert Brunekreef, hoogleraar milieu-epidemiologie aan de Universiteit Utrecht. Dankzij de grote aantallen en het feit dat iedereen meedeed, is het een betrouwbaar resultaat. Een probleem bij dit soort studies is wel dat je moet corrigeren voor verstorende factoren. Wonen aan een smerige staat gaat vaak samen met een lage sociaal-economische status en een ongezonde leefstijl. Brunekreef: "De individuele gegevens die je voor zo'n correctie nodig hebt, zaten niet in dat bestand. Er zijn methodes voor om dat gemis te omzeilen, en die hebben ze ook netjes gebruikt. Het is geen reden het resultaat te wantrouwen, maar die beperking maakt het wat minder zeker." De uitkomst verbaast hem niet. "Het zou eerder verrassend zijn geweest als de kans op alzheimer was verdubbeld. Deze uitkomst past bij andere risico's van luchtverontreiniging. Ook voor longproblemen of hartfalen vinden we zulke extra risico's." Een extra risico van vijf of tien procent lijkt niet veel, maar omdat veel mensen aan zo'n drukke weg wonen, tikt het wel aan. "En als je deze gevallen kunt vermijden, is dat mooi meegenomen." De Canadezen keken ook naar het risico op parkinson of, bij een jongere onderzoeksgroep, op multiple sclerose. Daar vonden ze geen schadelijk effect van de uitlaatgassen. Dat was ook uit eerder onderzoek gebleken. "We weten dat schadelijke stoffen via de bloedbaan de hersenen kunnen bereiken. Een bekende route voor dementie, en wellicht niet voor parkinson."