Onderzoek naar doodsoorzaak van zeven miljoen Nederlanders
Nederlanders leven korter als gevolg van stikstofdioxide in de lucht. Hetzelfde was al bekend over fijnstof, waarin vooral roetdeeltjes schadelijk zijn. De luchtverontreiniging door beide stoffen, door verkeer en intensieve landbouw, veroorzaakt luchtwegaandoeningen en longkanker, concludeert het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) op basis van grootschalig onderzoek naar de gegevens van zeven miljoen Nederlanders.
De bevindingen zijn deze week gepubliceerd in het tijdschrift Environmental Health Perspectives. Op basis daarvan berekende Milieudefensie gisteren dat de uitstoot van stikstofdioxide de levensduur van een gemiddelde Nederlander met vier maanden verlaagt. RIVM-onderzoeker Paul Fischer bevestigde in NRC Handelsblad dat die berekening klopt.
Bekend was al dat fijnstof de levensduur van mensen die er langdurig aan zijn blootgesteld gemiddeld met negen maanden kan verkorten. Stikstofdioxide (NO2) is makkelijker te meten dan fijnstof en wordt daarom vaak gebruikt om de mate van luchtverontreiniging door het verkeer vast te stellen. Maar dat het zelfstandig bijdraagt aan een kortere levensduur is nieuw.
Ook als de NO2-uitstoot onder de Europese normen blijft, daalt de levensverwachting, stellen de onderzoekers vast. Dat is pikant omdat Nederland grote moeite heeft om aan de Europese grenswaarden te voldoen. Wat fijnstof betreft moet dat al sinds 2011, dit jaar moet Nederland ook aan de NO2-norm voldoen.
Milieudefensie waarschuwde eerder deze week voor hoge boetes vanuit Brussel, omdat de concentraties schadelijke stoffen langs drukke verkeersadres nog altijd te hoog zijn.
Voor het onderzoek werkte het RIVM samen met het Institute for Risk Assessment Sciences van de
Universiteit Utrecht. Ze analyseerden anonieme gegevens van het CBS. Gekeken werd naar sterfte en de oorzaak daarvan onder zeven miljoen mensen die vijf jaar lang op dezelfde plaats woonden en dus langdurig aan dezelfde vervuiling waren blootgesteld.
Volgens Milieudefensie zit er verschil in stad en platteland en telt mee hoe dicht iemand bij een drukke verkeersweg woont. Stikstofdioxide komt vrij bij verbranding, bijvoorbeeld in de motor van een auto. Stedelingen leven als gevolg van luchtverontreiniging anderhalf jaar korter, zegt Milieudefensie. Het RIVM heeft de uitsplitsing niet gemaakt.
Niet eerder is zo'n groot onderzoek verricht naar de relatie tussen sterfte en luchtverontreiniging, stelt het RIVM. Het ziet kansen om de data van het CBS ook voor ander onderzoek te gebruiken, zoals naar hart- en vaatziekten door geluidsoverlast, naar medicijngebruik of naar de invloed van groen op de gezondheid.
Nederland voldoet niet aan Europese grenswaarden