Is het ongezond om in het zwembad te plassen?

Description

de Volkskrant

5 september 2016 maandag

Wetenschap; Blz. 20

505 woorden

Is het ongezond om in het zwembad te plassen?

ELLEN DE VISSER

Gezond     Het is een ondeugd waar weinigen voor uitkomen: plassen in het zwembad. De Amerikaanse Olympische zwemmers Michael Phelps en Ryan Lochte gaven het vier jaar geleden voor het eerst openlijk toe. Tijdens een urenlange training hebben ze geen tijd om naar de wc te gaan, bekenden ze, maar dat geeft volgens hen niks, want het water wordt gezuiverd. Hebben ze gelijk?   Om het water in zwembaden vrij te maken van kwalijke bacteriën wordt er hypochloriet aan toegevoegd, verduidelijkt Maarten Keuten, die bij de TU Delft de hygiëne van zwembaden onderzoekt. Dat middel desinfecteert geweldig, maar heeft een bij-effect: het reageert met organisch materiaal in het water, zoals haren, huidschilfers, zweet - en urine. De chemische verbindingen die zo ontstaan, zijn niet geheel onschuldig. Een Amerikaanse studie, gepubliceerd in Environmental Science & Technology, maakt duidelijk dat vooral de urine in het zwembad verantwoordelijk is voor de vorming van die bijproducten. Zwemmers - daar is zowaar onderzoek naar gedaan - laten per zwembeurt gemiddeld 30 tot 80 milliliter urine achter, onbewust of met opzet. Als stoffen in urine in contact komen met hypochloriet ontstaat trichlooramine, dat als een damp boven het bad komt te hangen. Dat is de chloorlucht die zwembaden hun kenmerkende geur geeft. Wordt er veel gespetterd en gedoken en van glijbanen af geroetsjt, zegt Keuten, dan ontsnappen de stoffen sneller uit het water. Trichlooramine is een agressieve stof, die bij hoge concentraties kan leiden tot gezondheidsproblemen, zegt Dick Heederik, hoogleraar gezondheidsrisicoanalyse bij het IRAS (Universiteit Utrecht). Rode ogen en geïrriteerde luchtwegen zijn de meest voorkomende klachten. Het IRAS deed de afgelopen jaren onderzoek naar de ernst van die gezondheidseffecten. Zwembadpersoneel blijkt, vergeleken met de gewone bevolking, inderdaad vaker last te hebben van luchtwegklachten en stemproblemen. Hoe hoger het gehalte aan trichlooramines in het bad, des te frequenter de klachten. Aanwijzingen voor ernstiger gezondheidsschade zijn er niet, aldus Heederik. Belgische onderzoekers concludeerden vijftien jaar geleden dat kinderen die veel zwemmen vaker astma hebben. Maar in grotere, internationale studies zijn die conclusies niet bevestigd, bij kinderen noch bij volwassenen. Sterker: nieuw onderzoek wijst uit dat bij kinderen met astma die veel zwemmen de longfunctie verbetert. De Amerikaanse vereniging voor chemici zette een voorlichtingsfilmpje op YouTube met een duidelijke waarschuwing: don't pee in the pool. In buitenbaden zijn de problemen minder groot, zegt Keuten. 'Er is altijd wel wat wind, dus de damp blijft minder hangen. Bovendien breekt het UV in zonlicht chloramines af. De zon is een soort gratis waterzuivering in buitenbaden.' Amerikaanse wetenschappers hebben de Olympische zwemmers terechtgewezen: het zwembad uit en naar de wc, dat is hygiënischer én beter voor de gezondheid. OOK EEN VRAAG VOOR DEZE RUBRIEK? Mail naar [email protected]