Media contributions
1Media contributions
Title Fipronil in eieren 'kan nul kwaad' Country/Territory Netherlands Date 3/08/17 Description
De paniek om de 'gifeieren' is schromelijk overdreven, zeggen drie hoogleraren. Niettemin maken nu ook Duitsers zich zorgen. De bron van het gif is intussen naar België herleid.
De onrust over het insecticide fipronil in eieren is overdreven. Dat vinden drie hoogleraren. Toezichthouder NVWA raadde consumenten dinsdag aan geen eieren meer te eten zolang het onderzoek naar de 'gifeieren' niet is afgerond. De uitkomsten daarvan worden in de loop van vandaag verwacht.
Maar zelfs als zulke besmette eieren al een jaar in omloop zijn, wat volgens de NVWA best kan, is dit volgens de hoogleraren geen groot probleem. 'Ik denk dat de schade nul zal zijn', aldus Martijn Katan, hoogleraar voedingsleer aan de VU.
Het advies van Freek van Zoeren van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit kwam hem woensdag op kritiek van de Tweede Kamer te staan. Ook landbouwvereniging LTO is gepikeerd. De NVWA nuanceerde de uitspraak woensdag: het gaat alleen om eieren met een verdachte code.
Zelfs als de eieren met de verdachte codes fipronil bevatten, is het de vraag hoe schadelijk dat is voor de consument. Als het gaat om de maximaal toelaatbare dosis van gifstoffen zijn de normen op z'n zachtst gezegd voorzichtig, stelt toxicoloog Ivonne Rietjens van de Wageningen Universiteit. De Europese Autoriteit voor Voedselveiligheid (EFSA) test bij proefdieren wanneer een dosis net geen schade oplevert, deelt die waarde voor de zekerheid door honderd en bepaalt zo de veilige dosis. Mensen mogen dagelijks 0,0002 milligram fipronil per kilogram lichaamsgewicht binnenkrijgen en in één keer 0,009 milligram per kilogram; daarboven sluit de EFSA niet langer uit dat er gezondheidsrisico's ontstaan.
Wie de besmette eieren eet gaat weliswaar over de norm heen, maar de kans dat dit gezondheidsproblemen oplevert is klein, zeggen zowel Rietjens en Katan als toxicoloog Martin van den Berg van de Universiteit Utrecht.
Martijn Katan illustreert: 'In Sri Lanka zijn er zeven gevallen van mensen die zelfmoord hebben proberen te plegen met fipronil. Die dronken een heel flesje leeg en kregen miljoenen keren de dosis binnen die in de eieren zit. Zij werden beroerd, maar konden tussen de twee en vier dagen later het ziekenhuis alweer verlaten'.
Volgens Van den Berg, die de NVWA adviseert bij het eierprobleem, zijn er meer van zulke voorbeelden, zoals een slechtziende vrouw die per ongeluk een blokje met mierengif opat waarin fipronil zat. Zij kreeg klachten als duizeligheid en hoofdpijn, die vanzelf wegtrokken. De Nederlandse eieren bevatten honderden keren minder fipronil dan zo'n blokje.
De risico's vallen bovendien in het niet bij die van alledaagse zaken als zonnebanken, uitlaatgassen en alcohol, zegt Katan. 'Eigenlijk zou je de giftigheid van zo'n ei moeten uitdrukken in glazen rode wijn per dag. Mensen zouden ervan opkijken: het zou gaan om een heel klein drupje per dag.' De paniek om de eieren is in dat licht ietwat buitenproportioneel, vindt hij.
Toch is het belangrijk dat de NVWA strenge regels handhaaft, zeggen Katan, Rientjes en Van den Berg. 'Onze hele beveiliging van de samenleving is erop gebaseerd om risico's te minimaliseren', aldus Van den Berg. 'Deze regels dragen bij aan onze voedselveiligheid', meent ook Rietjens. Katan vindt het vooral belangrijk dat de strenge normen producenten van insecticiden in bedwang houden. 'Dat de NVWA handhaaft, daar sta ik achter.'
Mensen die een heel flesje leegdronken konden snel weer het ziekenhuis uitPersons Martin van den Berg